روستای فهرج

روستای فهرج سکونت‌گاهی است تاریخی در دل کویری واقع در ۲۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر دیدنی و باستانی یزد که دیرزمانی است به منزلگاهی امن برای اقامت در استان شگفت انگیز و خوش منظره یزد تبدیل شده است. باید گفت که شهرت روستای فهرج صرفا بدلیل مواهب طبیعی و زیبایی های مناظر مسحورکننده بیابانی آن نیست، بلکه به علت وجود برخی از جاذبه های باستانی دل انگیز و تماشایی است: آب انبارهای کهن، استحکامات دفاعی باستانی، مساجد تاریخی و منازل چند صد ساله خوش طرح و نقش از جمله دیدنی های این روستا است .

معماری زیبای روستا

وقتی وارد فهرج می‌شوید خانه‌هایی از خشت و گل می‌بینید که گویی زمان را در ذهن شما به عقب بر می‌گردانند. خانه‌های این روستا با خشت، گل، آجر و آهن ساخته شده‌اند. مسجد جامع در مرکز روستاست و بافت مسکونی قدیمی به صورت نیمه متمرکز و خطی، حول آن شکل گرفته است. وقتی در گذرگاه‌های این روستا قدم می‌زنید، با ساباط‌ها مواجه می‌شوید؛ کوچه‌هایی مسقف که سایه‌ساری برای خستگی عابران فراهم کرده‌اند. در این روستا هم مانند سراسر یزد، رد پای بادگیرها را می‌بینید و برای لحظاتی این نشانه هوش ایرانیان را تحسین می‌کنید.

مسجد جامع فهرج: محبوب ترین، مشهورترین و برجسته ترین جاذبه گردشگری روستای فهرج، این مسجد تماشایی است. مسجد جامع فهرج که به مسجد امام حسن نیز شهرت دارد، از اعتبار تاریخی بسیار بالایی برخوردار بوده و به اعتقاد بسیاری از باستان شناسان، قدمت آن به قرن اول هجری باز می گردد. این مسجد که بسیاری آن را کهن ترین مسجد کشورمان می دانند، با معماری منحصربفرد و خاص خود، طراحی ساده و متفاوتی که آن را از سایر مساجد کشورمان متمایز ساخته (عدم وجود محراب، کتیبه، کاشی و گنبد)، همواره یکی از پربازدیدترین اماکن گردشگری روستای فهرج بوده است. گرچه بیش از هزار سال از قدمت مسجد جامع فهرج می گذرد، هنوز این مسجد استوار و پابرجا ایستاده است و از نمازگزاران و گردشگران میزبانی می کند.
دژ باستانی فهرج:

این قلعه بر خلاف نمونه‌هایش، ورودی کوچکی دارد. در گذشته از این قلعه به عنوان مکانی برای سکونت و دفاع در برابر مهاجمان استفاده می‌شد؛ اما امروزه به متروکه‌ای بدل شده است.این قلعه پلانی 4 ضلعی دارد و بقایای 4 برج مدور در 4 گوشه آن دیده می‌شود. این برج‌ها دو طبقه هستند و سوراخ‌هایی برای دیده‌بانی و نگهبانی از قلعه دارند. بناهای موجود در قلعه فهرج، طاق‌های ضربی با قوس جناغی دارند. سوراخ‌هایی نیز بر بالای دیواره‌ها دیده می‌شود که گویی برای دیده بانی بوده‌اند.

با وجود اینکه این قلعه باستانی یکی از دیرینه ترین استحکامات دفاعی استان یزد و حتی کشورمان محسوب می شود، متاسفانه مورد کم لطفی اداره میراث فرهنگی و مسئولان مربوطه قرار گرفته است و روز به روز سایه شوم فرسایش و ویرانی را بروی آجرهای هزار ساله خود احساس می کند. گرچه قدمت نمای بیرونی این دژ به قرن دهم هجری قمری باز می گردد، اما ردپاهایی از دوران صدر اسلام در آثار موجود در نمای داخلی آن یافت شده است. آنچه که مشخص است این است که دژ فهرج به منظور دفاع در مقابل تهاجم بیگانگان بنا شده، اما بعدها به پناهگاهی برای برخی ساکنان این منطقه مبدل گردیده است.

آب انبار حسینیه فهرج:

اقامت در روستای فهرج هیچ گاه برای شیفتگان بناهای تاریخی کسل کننده نیست، چراکه این شهر از جاذبه های تاریخی لبریز گشته است. یکی دیگر از این اماکن باستانی که شهرتش از مرزهای کشورمان نیز فراتر رفته، آب انبار حسینیه فهرج است. این مکان قدمتی دیرینه دارد و با وجود اینکه به گفته کارشناسان به دوران صفویه تعلق دارد، بسیاری از باستان شناسان تاریخ ساخت آن را به دوران پیش از اسلام نسبت می دهند. گفتنی است که در گذشته های بسیار دور از این مکان برای برگزاری رویدادهایی نظیر مراسم تقدیس آب استفاده می کردند. امروزه این مکان یکی از برترین جاذبه های گردشگری یزد به حساب می آید و آماده است که بخشی از تاریخ غنی کشورمان را در معرض نمایش بازدیدکنندگان قرار دهد.
چاه چهل دختران:

از دیگر جاذبه های گردشگری روستای فهرج که تاریخی تاریک و غم انگیز را در دل خود نهفته، چاه چهل دختران است. بنا بر روایات ساکنان این منطقه دلیل نامگذاری این جاذبه به چهل دختران، خودکشی چهل دختر در زمان حمله مهاجمان به این منطقه از کشورمان است. گفته می شود که پس از حمله متجاوزان به این منطقه، دخترانی که سپاهیان دشمن را در پشت سر خود می دیدند، برای حفظ شرف و آبروی خود مرگ را انتخاب کرده و یک به یک خود را به داخل چاه پرتاب کردند.

سوغات و غذای محلی فهرج

انواع قالی با طرح و نقش قالی های خراسان و کرمان از جمله صنایع دستی روستای فهرج می باشد که می توان به آن ها اشاره کرد.تقریبا 600 دار قالی در این روستا وجود دارد. در روستای فهرج بافندگی،ریسندگی و تولید گونی و برزنت نیز رواج بسیاری میان مردم دارد.

انواع آش‌های محلی مانند آش جو، ماش و سوپ غذاهای محلی فهرج هستند و می‌توانید آن‌ها را بچشید. در کنار اینها از گیاهان دارویی و طبیعی در غالب نوشیدنی‌های گرم و سرد غافل نشوید و شربت شاتره، خاکشیر و چای آویشن را امتحان کنید.

 

آدرس: استان یزد، بخش مرکزی شهرستان یزد